ดูกล้องวงจรปิดย้อนหลังไม่ได้ ทำยังไงดี?

"เมื่อคืนมีเสียงดังแปลกๆ หน้าบ้าน จะเปิดดูกล้องย้อนหลัง...อ้าว! ไม่มีไฟล์!" "ลูกค้าบอกว่าของหายตอนบ่ายสาม พอจะเช็ค...ภาพหายไปไหนหมด!" เชื่อว่านี่คือ "ฝันร้าย" ที่คนติดกล้องวงจรปิดกลัวที่สุดใช่ไหมครับ? เราลงทุนติดกล้องก็เพื่อความปลอดภัยและมีหลักฐานในยามฉุกเฉิน แต่พอถึงเวลาต้องใช้จริงๆ ดันดูย้อนหลังไม่ได้ซะงั้น!

ใจเย็นๆ ก่อนครับเพื่อนๆ อย่าเพิ่งหัวร้อนหรือโทษว่ากล้องพัง! ในฐานะ คนที่คลุกคลีกับปัญหากล้องวงจรปิดสารพัดรูปแบบ  ขอบอกเลยว่าอาการ "ดูกล้องย้อนหลังไม่ได้" เนี่ย มันเกิดได้จากหลายสาเหตุมากๆ ตั้งแต่เรื่องเส้นผมบังภูเขา ไปจนถึงปัญหาที่ฮาร์ดแวร์จริงๆ

บทความนี้จะมาเป็น "ผู้ช่วยนักสืบ" พาคุณไล่เช็คทีละจุดแบบง่ายที่สุด สไตล์เพื่อนคุยกัน ให้คุณหาสาเหตุและแก้ไขเบื้องต้นได้เอง ก่อนจะต้องโทรตามช่างให้เสียเงิน ด้วยข้อมูลที่ ถูกต้องและเชื่อถือได้  ครับ!

Step 1: ใจเย็นๆ...เช็ค "ความผิดพลาดง่ายๆ" ของเราเองก่อน (Basic Checks - ที่คนพลาดบ่อยสุด!)

ก่อนจะไปโทษเครื่อง มาเช็คที่เราก่อนครับ บางทีอาจจะจบที่ตรงนี้เลย!

1.ดู "วันที่และเวลา" ถูกต้องไหม? (อันดับ 1 เลย!)

• เช็คให้ชัวร์: คุณกำลังเลือกดู "วันที่" และ "ช่วงเวลา" ที่เกิดเหตุการณ์ถูกต้องหรือเปล่า? หลายครั้งที่เราตาลาย หรือเลือกวันผิดไป ทำให้หาคลิปไม่เจอ
• ไทม์ไลน์ (Timeline): บนแอปฯ หรือโปรแกรมดูกล้อง มันจะมีแถบเวลาอยู่ ลองเลื่อนดูดีๆ ว่าแถบเวลานั้นมี "สี" หรือ "สัญลักษณ์" ที่บ่งบอกว่ามีการบันทึกภาพในช่วงเวลาที่เราต้องการดูหรือไม่ (เช่น แถบสีเขียวคือบันทึกตลอด, สีเหลืองคือบันทึกตอนเคลื่อนไหว)

2."เลือกกล้อง" ถูกตัวหรือเปล่า?

ถ้าบ้าน/ร้านค้าคุณมีกล้องหลายตัว เช็คให้แน่ใจว่าคุณกำลังเลือกดูกล้อง "ถูกตัว" ที่ส่องไปยังจุดเกิดเหตุจริงๆ

3."แอปฯ หรือ โปรแกรม" ที่ใช้ดูมันรวนหรือเปล่า?

• ลอง ปิดแอปฯ แล้วเปิดใหม่
  
• ลอง รีสตาร์ทมือถือ หรือคอมพิวเตอร์
  
• ลอง เชื่อมต่อ Wi-Fi หรืออินเทอร์เน็ตใหม่
  
• ถ้าเป็นไปได้ ลองใช้อุปกรณ์อื่น (เช่น มือถืออีกเครื่อง) เปิดแอปฯ เดียวกันดู ว่าเห็นไฟล์ย้อนหลังไหม

(ถ้าเช็ค 3 ข้อนี้แล้วเจอสาเหตุ ก็ยินดีด้วยครับ! แต่ถ้ายังไม่เจอ...ไปสืบกันต่อที่ Step 2!)

Step 2: เจาะลึก "เครื่องบันทึก" และ "หน่วยความจำ"

ถ้าไม่ใช่ความผิดพลาดของเรา ก็ถึงเวลาส่องดูที่ "สมองและหัวใจ" ของระบบแล้วครับ นั่นคือ "เครื่องบันทึก (NVR/DVR)" และ "หน่วยความจำ (ฮาร์ดดิสก์/เมมโมรี่การ์ด)"

"ฮาร์ดดิสก์ (HDD) หรือ เมมโมรี่การ์ด (SD Card)" เต็ม/เสีย/หลุด หรือเปล่า?
นี่คือสาเหตุยอดฮิตที่ทำให้ไม่มีไฟล์บันทึก!
อาการที่ฟ้อง: เครื่องบันทึกอาจจะ "ร้องเสียงดัง ตี๊ดๆๆๆ" ไม่หยุด นั่นคือสัญญาณเตือนว่ามีปัญหากับฮาร์ดดิสก์!
วิธีเช็ค (ต้องไปดูที่เครื่องบันทึก หรือในแอปฯ):
เข้าไปที่เมนู "ตั้งค่า (Settings)" > "ที่จัดเก็บ (Storage)" หรือ "HDD/SD Management"
ดู "สถานะ (Status)" ของฮาร์ดดิสก์/การ์ดครับ มันควรจะขึ้นว่า "ปกติ (Normal)" หรือ "กำลังบันทึก (Recording)"
ถ้ามันขึ้นว่า "Error", "ไม่พบ (Not Found)", "ยังไม่ได้ฟอร์แมต (Unformatted)" หรือ "ว่างเปล่า" -> นั่นแหละครับปัญหา!

วิธีแก้เบื้องต้น:
ลอง "ฟอร์แมต (Format)" ฮาร์ดดิสก์/การ์ด ผ่านเมนูของเครื่องบันทึก (คำเตือน: ข้อมูลเก่าทั้งหมดจะหายเกลี้ยง!)
ถ้าฟอร์แมตแล้วยัง Error หรือหาไม่เจอเหมือนเดิม แสดงว่าฮาร์ดดิสก์/การ์ด น่าจะเสียแล้ว ต้องเปลี่ยนใหม่ครับ
ต้องใช้ "ฮาร์ดดิสก์สำหรับงานกล้องวงจรปิดโดยเฉพาะ " (เช่น WD Purple, Seagate SkyHawk) และ "เมมโมรี่การ์ดแบบ High Endurance" เท่านั้น! เพราะมันถูกออกแบบมาให้อัดต่อเนื่อง 24/7 ทนกว่าของคอมฯ/มือถือทั่วไปเยอะมาก!

2."ตั้งค่าการบันทึก" ไว้แบบไหน? (Recording Settings)
คุณอาจจะตั้งค่าไว้ผิดโดยไม่รู้ตัวก็ได้ครับ ลองเข้าไปดูที่เมนู "ตั้งค่าการบันทึก (Record Settings)"
โหมดการบันทึก (Record Mode):
"บันทึกตลอดเวลา (Continuous)": ถ้าเลือกโหมดนี้ มันควรจะมีภาพบันทึกตลอด 24 ชม.
"บันทึกเมื่อมีการเคลื่อนไหว (Motion Detection)": ถ้าเลือกโหมดนี้ กล้องจะอัด "เฉพาะตอนที่มีอะไรขยับผ่านหน้ากล้องเท่านั้น!" ถ้าช่วงเวลาที่คุณจะดูมันไม่มีการเคลื่อนไหวเลย ก็จะไม่มีไฟล์วิดีโอให้ดูนะครับ
ตารางเวลา: คุณได้ตั้งตารางเวลาให้ "หยุดบันทึก" ในช่วงเวลาที่คุณจะดูหรือเปล่า?

ไฟล์โดนอัดทับไปแล้วหรือยัง?" (Loop Recording)
ความจริงที่ต้องยอมรับ: กล้องวงจรปิดทำงานแบบ "บันทึกวนทับ"  คือพอเมมฯ/ฮาร์ดดิสก์เต็ม มันจะ "ลบไฟล์ที่เก่าที่สุดทิ้งไปโดยอัตโนมัติ" เพื่อเอาพื้นที่มาบันทึกไฟล์ใหม่
เช็คเลย: ระบบของคุณเก็บข้อมูลย้อนหลังได้กี่วัน? (ขึ้นอยู่กับความจุ HDD/การ์ด, จำนวนกล้อง, และความละเอียด) ถ้าคุณตั้งไว้ให้เก็บได้ 7 วัน แต่เหตุการณ์ที่คุณจะดูมันเกิดเมื่อ 8 วันที่แล้ว...ก็ต้องทำใจครับ ไฟล์นั้นโดนทับหายไปแล้วเรียบร้อย

Step 3: ปัญหาที่ "ตัวกล้อง" หรือ "สายสัญญาณ" (Camera or Cable Issues)
กล้องดับ?: ในช่วงเวลาที่เกิดเหตุ กล้องตัวนั้นอาจจะ "ไฟดับ" หรือ "สัญญาณหลุด" จากเครื่องบันทึกพอดี
เช็คยังไง?: ที่หน้าจอหลักของเครื่องบันทึก หรือในแอปฯ ลองดูสถานะกล้องแต่ละตัว ว่ามันขึ้น "Online" ทุกตัวไหม? ถ้าตัวไหน "Offline" หรือเป็นจอสีดำ ก็แสดงว่ากล้องตัวนั้นมีปัญหา
วิธีแก้เบื้องต้น: ลองเช็ค "สาย LAN/สาย Coax" และ "สายไฟ (Adapter)" ของกล้องตัวนั้นๆ ว่าเสียบแน่นดีหรือไม่

ถ้าลองหมดทุกทางแล้ว...ยังดูไม่ได้? ควรทำยังไงต่อ?

"รีสตาร์ท" ทุกอย่าง!: ลองปิดแล้วเปิดใหม่ทั้ง กล้อง, เครื่องบันทึก (NVR/DVR), และเราเตอร์อินเทอร์เน็ต บางทีระบบแค่อาจจะรวนชั่วคราว
เปิด "คู่มือ" ดู: แต่ละรุ่นแต่ละยี่ห้อมีเมนูและการตั้งค่าไม่เหมือนกันเป๊ะๆ การกลับไปดูคู่มือช่วยได้เสมอ
ถึงเวลา "เรียกช่าง" ผู้เชี่ยวชาญ: ถ้าลองทุกอย่างแล้วยังไม่ได้ผล หรือเช็คแล้วเจอว่าฮาร์ดดิสก์เสียแน่นอน หรือปัญหาดูซับซ้อน การเรียกช่างที่ติดตั้งให้ หรือผู้เชี่ยวชาญมาดู คือทางออกที่ดีที่สุดครับ อย่ารอนาน! ถ้าคลิปนั้นสำคัญมาก ต้องรีบดำเนินการก่อนที่ไฟล์จะโดนทับไปมากกว่านี้

บทสรุป: "ป้องกันไว้ดีกว่าแก้" เช็คระบบสม่ำเสมอ...เพื่อหลักฐานที่ไม่สูญหาย!

ปัญหา "ดูกล้องวงจรปิดย้อนหลังไม่ได้" ส่วนใหญ่มักเกิดจาก การตั้งค่าผิดพลาด, ฮาร์ดดิสก์/เมมโมรี่การ์ดเสีย, หรือไฟล์ถูกบันทึกทับไปแล้ว

วิธีป้องกันที่ดีที่สุดคือ "การหมั่นตรวจสอบระบบของเราอยู่เสมอ" หรือถ้าเป็นกล้อง ip camera แนะนำให้ซื้อ cloud storage ดีที่สุดครับ

สัปดาห์ละครั้ง หรือเดือนละครั้ง: ลองสุ่มกดดูภาพย้อนหลังของเมื่อวาน หรือสองสามวันก่อนดูว่ายังดูได้ปกติไหม?
ใช้หน่วยความจำที่ "ถูกต้อง": ย้ำอีกครั้ง! Surveillance HDD สำหรับเครื่องบันทึก และ High Endurance SD Card สำหรับกล้องเดี่ยวๆ
คำนวณพื้นที่จัดเก็บให้ "เพียงพอ": ประเมินว่าอยากดูย้อนหลังได้กี่วัน แล้วเลือกความจุให้เหมาะสม
จำไว้นะครับ...กล้องวงจรปิดที่บันทึกย้อนหลังไม่ได้เมื่อเกิดเหตุ ก็ไม่ต่างอะไรกับของประดับบ้านราคาแพง การดูแลรักษาระบบให้พร้อมใช้งานอยู่เสมอ คือการทำให้การลงทุนเพื่อความปลอดภัยของคุณ "คุ้มค่า" และ "พึ่งพาได้" จริงๆ ครับ!